Meditatie

Het kruis van Jezus heeft een bijzondere kracht. We denken dan natuurlijk aan vergeving en verzoening. In andere stromingen van het christelijk geloof, vooral in de oosters-orthodoxe kerken, denkt men bij het kruis -en onlosmakelijk daarmee verbonden, de opstanding- vooral aan de overwinning van Christus op de machten van het kwaad.

Het Johannesevangelie benoemt nog een andere werking die uitgaat van het kruis. Jezus zegt zelf: ‘En Ik, als Ik van de aarde verhoogd ben, zal allen naar Mij toetrekken. En dit zei Hij om aan te duiden welke dood Hij zou sterven’ (Joh. 12:32). Johannes zegt elders dat Jezus’ dood bedoeld is ‘om de kinderen van God, overal verspreid, bijeen te brengen’ (Joh. 11:52).
Dat we deze kracht die in het kruis zit wat vergeten zijn, is begrijpelijk. Het kruis is afschuwelijk en lijkt daarom niet geschikt om mensen naar God te trekken. Het kruis is juist vaak een bron van spot. Dit is al te zien wanneer Jezus aan het kruis hangt (Lk. 23: 35-39). In de eerste eeuwen bleef het kruis een mikpunt van spot voor buitenstaanders en allesbehalve aantrekkelijk.

Eén van de eerste spotprenten van het christelijk geloof is een gekruisigde mens met een ezelskop en iemand die de gekruisigde figuur groet. Daarbij staat: ‘Alexenos aanbidt zijn God.’ Wij kunnen nog altijd iets voelen van ongemak wanneer we het hebben over het kruis. Waarom was dat kruis nodig? Hoe krijg je het uitgelegd?

Toch zegt Jezus dat Hij door zijn verhoging mensen (‘allen’!) tot zich zal trekken. Daar mogen we op vertrouwen. Je mag daarin horen dat Jezus alles heeft gedaan om de blokkades tussen God en mensen weg te nemen en de weg te bereiden. Maar we mogen het ook zo begrijpen: Jezus trekt door het kruis als teken zelf mensen. Het kruis laat op een onthutsende en diepe manier de diepe liefde van God voor mensen zien. Daarom noemt Jezus het ook zijn verheerlijking (Joh. 12:23).

Een Iraanse vrouw die ik heb mogen begeleiden op haar weg naar de doop, was via Oostenrijk naar Nederland gevlucht.
Ze vertelde dat ze bij een kerk een bijzondere ervaring had door het zien van een kruisbeeld met Jezus. Ze ervoer daar de liefde van Jezus.

Op Jezus zelf mogen we vertrouwen en hopen wanneer we over Hem als de gekruisigde spreken. Wanneer we mensen dicht bij de kern van Zijn missie op aarde brengen, heeft Hij de meeste ruimte om te werken.

Onze opdracht is het niet om zo over het kruis te spreken dat het volkomen logisch is. Het is niet logisch dat God zich in zijn Zoon tot in de dood vernedert.

We getuigen ervan dat God dit toch gedaan heeft en nodigen mensen uit om bij dat kruis te komen. Daar kan Jezus zelf zijn werk doen. In de ontmoeting met Jezus kan het wonder, van tot geloof komen, gebeuren (vgl. Joh. 1: 41-43). Hijzelf heeft mensen op het oog (Joh. 1: 49) en wil ons gestamel waarmee we naar Hem verwijzen zegenen.

Ds. Sjaak van den Berg